5 Şubat 2013 Salı

TİBB MƏRKƏZİ YOXSA ... (1)



Azərbaycan iqtisadiyyatı sürətlə inkişaf edir. Doğurdanda bir çox sahəyə həm daxili həm də xarici investisiyalar yatırılır. Bu məbləğlər doğurdanda ciddi rəqəmlərdir. Hər bir sahədə olduğu kimi tibb sektorunda da bu inkişaf və yatırımlar göz önündədir. Dövlətin tabeliyində olan diaqnostika mərkəzləri, Hospitallar, Doğum evləri, Dispanserlər, Ambulatoriyalar təmir olunur. Müasir avadanlıqlarla təmin edilir. Düzdü bu avadanlıqları yüksək səviyyədə istifadə edə bilməyən mütəxəssis çatışmazlığı ciddi problemdir amma bu başqa yazımın mövzusudur. İnkişafı müqayisə edə bilmək üçün çox da uzaqlara getməyə ehtiyac yoxdur. Hələ 2000  2005-ci illərdə Türkiyə, İran və Rusiya kimi ölkələrin aparıcı tibb ocaqlarında Azərbaycan bölməsinin olması həmin yerlərə il ərzində Azərbaycanlə axınının olmasından xəbər verir. Təhsil fərqi, xidmət səviyyəsi, keyfiyyət göstəriciləri bir çox mənada fərqlənir ki, bu da qiymət cəhətdən fərqlənsə belə insanların “ucuz ətin şorbası olmaz” məsəlini əsasə alıb hərəkət etməsinə gətirib çıxarırdı. 

Amma artıq 2000-ci illərdə Türkiyə, Almaniya, Rusiya,Ukraniya və digər avropa ölkələrinə üz tutan gənc kadrlarımız bu gün tibb sektoruna öz töhvələrini verirlər. Bundan başqa əvvəllər xarici ölkələrdən ölkəmizə həkimlərin gəlməsi, müayinə və müalicə aparması, əməliyyatlar keçirməsi həm çox böyük məsrəf həmçinin böyük növbələr demək idisə, hal hazırda istənilən ölkədən istənilən sahədə mütəxəssis ölkəmizə təşrif buyura bilir. Hətta iş qədər ciddiləşib və gələnlərin sayı o qədər çoxdur ki, artıq bu bir sıra rəsmi prosedurlar tələb edir.
Bundan başqa tibb ocaqlarındakı avadanlıqlar və şərait təbii ki özəl sektorda da yüksələn xətlədir.  Amma mən daha çox mövzunun başqa tərəfini qabartmaq istərdim.

Gündəlik həyatımızda TV, sosial media və digər informasiya mənbələrində arası kəsilmədən tibb reklamları görürük. Saç əkilməsindən dırnaq uzadılmasına, ən primitiv xəstəliklərdən ən ağır xəstəliklərin müalicəsinə qədər hər xidmətin reklamlarını görürük. Bunlar arasında ixtisaslaşmış yerlər vardır ki, onlar konkret bölmədə xidmətlərini təklif edirlər. Məsələn, diş klinikası, göz klinikası, mədə xəstəlikləri. Əslində bu təqdirə layiq haldır. Çünki belə olan peşakər xidmət haqqında söhbət etmək olar. Bir problemin bir neçə mütəxəssisinin iş birliyi ilə müayinə və müalicədən də müsbət nəticə almaq olar. Amma iş pul qazanmaq məqsədinə çevrildisə artıq bu peşəkarlıqdan uzaq bir yerlərə doğru irəliləyir. Çünki bu zaman pasientlər sağlamlığa ehtiyacı olan insandan çox, yeriyən valyutalara oxşamağa başlayır. Detallı izahını verməyə çalışım.

Ən çox yayılmış hal olan yüksək mərtəbəli binaların birinci mərtəbəsində 2-3 müayinə diaqnostika cihazı alıb və yaxud mədə bağırsaq xəstəlikləri üzrə ixtisaslaşıb digər bölmələr üzrə də xidmət göstərməyə çalışmaq tibb mərkəzi anlayışından çox uzaqdır. Təsəvvür edin ki, bir oftalmoloq göz müayinəsi cihazı alır və göz əməliyyatları üçün düzgün əməliyyat otağı hazırlayır. Amma xəstəxanaya gələn pasientlərdən daha artıq gəlir etmək məqsədi ilə digər bölmə həkimlərini də müəyyən saatlarda dəvət edib sanki böyük tibb mərkəzi abu havası verməyə can atırlar. Bu özünü  aldatmaqdan başqa bir şey deyil. Tibb mərkəzlərimizin işləri və xidmətləri haqqında ehtiyac duyulduqca yazacam. Amma əsas olan onların reklamları ilə bağlı məsələni ön plana çəkmək istəyirəm. İstənilən sahədə olduğu kimi bu sahədə də yalan vədlər və reklam olunanlar reallığın fərqli olması da tez tez rastlaşdığımız hallardandır. Beləki, peşəkar və yüksək səviyyəli xidmət reklam edən yerlərdə ən azından pasientlərlə bir başa təmasda olan xidmət personalları belə riayət etmirlər. Ən sadəsi isə pasientlərə verilən yüksək sözlər əvəzinə sonluq, otaq otaq gəzdirilmək, lazım oldu olmadı bir neçə müayinədən keçirilmək və sonda da həmin tibb mərkəzinin aptekindən alınan 2-3 səhifəlik 150-200 AZN-lik reseptlərlə bitir.
Unutmayaq ki, tibb mərkəzlərinin dilimizdə çox gözəl bir xalq tərəfindən verilən adı var, Şəfa ocağı.
Yazımın davamı olacaq....

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder